share
1403/04/20
رفتار امام حسین(ع) با دوستان و دشمنان/ ۲
امام حسین(ع)؛ الگویی ماندگار برای رعایت حق‌الناس

امام حسین(ع) الگوی مناسبی در رعایت حق‌الناس و بیت‌المال هستند. این مسئله برای ایشان از اهمیت بسیاری برخوردار بود تا جایی که به اصحاب خود در زمان جنگ فرمودند كسى كه بدهى دارد نبايد در جنگ كشته شود چراکه بنا به فرموده پیامبر(ص) هر كه با بدهى بميرد در قيامت آن را از حسنات او برمی‌دارند.

جت‌الاسلام والمسلمین حسن شیرزاد کمانگر، پژوهشگر پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن در یادداشتی نوشت: حق مردم اعم از مسائل مادی و معنوی در آموزه‌های اسلام بسیار اهمیت دارد حتی کسی که عازم جهاد در راه خدا و مبارزه با دشمنان باشد و اگر هم شهید بشود باید بازماندگان وی پرداخت کنند. امام حسین(ع) الگوی مناسبی در رعایت حق‌الناس و بیت‌المال هستند.

 موسى بن عمر بن بزیع از پدر خود نقل كرده است كه امام حسین(ع) به او فرمود: «به اصحاب من بگو اعلان کن كسى كه بدهى دارد نبايد با من كشته شود. اين مطلب را به همه پيروانم برسانید كه من از رسول خدا(ص)‏ شنيدم فرمود: هر كه با بدهى بميرد در قيامت آن را از حسنات او برمی‌دارند.»

 دلداری دادن به دوستانی که دچار گرفتاری‌ها و مصیبت‌ها شدند سبب روحیه و ایجاد انگیزه قوی‌تر در تحمل آنها همراه با آرامش است. امام حسین(ع) الگوی مناسبی در دلداری‌هاست.

 حضرت در سن ۳۰ سالگی می‌بیند که ابوذر از سوی معاویه از شام اخراج شد و به مدینه آمد و از سوی عثمان هم از آنجا خارج و تبعید شد، در بدرقه او شرکت ‌کرده و می‌فرماید: ای عمو، خداوند قدرت دارد بر آنچه تو می‌بینی و در آن قرار گرفتی را تغییر دهد، دین‌داری تو سبب مانع شدن دنیاطلبان در منع کردن تو(حقوق) شد، من از خداوند صبر و نصرت را خواهانم. به خداوند از بی‌تابی و حرص و پستی نفس پناه ببر، به‌درستی که صبر از دین و کرامت است و حرص‌ورزی، رزقی را جلو و بی‌تابی، اجل و مرگ را تأخیر نمی‌اندازد. امام حسین(ع) در شب عاشورا به خواهرش زینب(س) دلداری داده و سفارش به صبر و خویشتن‌داری از آزار رساندن به خود می‌کند.

 خانواده از زیربناهای مهم تشکیل جامعه مطلوب و مدینه فاضله است اگر از حریم آن به‌درستی مراقبت شود چقدر می‌توان به آرامش خانواده و جامعه در برابر اضطراب‌ها و تبلیغات انحرافی، امیدوار بود. امام حسین(ع) که مظهر غیرت الله است، نسبت به خانواده و ناموس خود در بدترین وضعیت جسمانی، از امنیت، بی‌احترامی و ضایع شدن حقوق آنان دفاع ‌کرده و در خطاب به دشمنان می‌فرماید: «وَيْلَكُمْ يَا شِيعَةَ آلِ أَبِي سُفْيَانَ إِنْ لَمْ يَكُنْ لَكُمْ دِينٌ وَ كُنْتُمْ لَا تَخَافُونَ الْمَعَادَ فَكُونُوا أَحْرَاراً فِي دُنْيَاكُمْ هَذِهِ وَ ارْجِعُوا إِلَى أَحْسَابِكُمْ إِنْ كُنْتُمْ عَرَباً كَمَا تَزْعُمُونَ؛ واى بر شما، اى پيروان آل ابى‌سفيان، اگر دين نداريد و از حسابرسى روز قيامت نمى‌ترسيد لااقل در دنياى خود آزاده باشيد، و اگر خود را عرب مى‌دانيد به خلق و خوى عربى خويش پايبند باشيد.»

 شمر، حضرت را صدا زد که چه می‌گویی ای پسر فاطمه؟ حضرت فرمود: «من با شما در جنگ هستم بر زن‌ها مؤاخذه‌ای نیست و تا وقتی که زنده‌ام، این لشکریان یاغی، نادان و طغیان‌گران خود را از دستبرد به حرم من بازدارید و حَرَم مرا رها کنید.»

 برخی از افراد به‌خاطر آسوده‌طلبی و در امان بودن از خطرها و ضررها، وقتی که با رأی مردم به قدرت رسیده و جایگاه اجتماعی پیدا می‌کنند قدردان مردم نبوده و آنان را گروکشی می‌کنند. اما امام حسین(ع) روز تاسوعا نزدیک غروب آفتاب اصحاب خود را جمع نموده و بعد از حمد و سپاس الهی فرمودند: «به درستی که من اصحابی باوفاتر و بهتر از اصحاب خودم، و نه اهل بیتی نیکوکارتر و با صِله و پیوندتر از اهل بیت خودم سراغ ندارم؛ پس خداوند شما را از طرف من به بهترین جزائی پاداش دهد. آگاه باشید که من در رفتن به شما اذن و اجازه دادم؛ پس همگی آزاد هستند پس بروید و مسئولیتی در برابر من ندارید. اینک شب فرارسیده و همه شما را دربرگ رفته است و آن را چون شتر راهواری بگیرید و بروید.»

منبع: خبرگزاری ایکنا