معرفی دو کتاب درباره تفسیر عهدین با تکیه بر روایات مرتبط با زنان

1. تفسیر عهدجدید (انجیل) با تکیه بر روایات مرتبط با زنان

2. تفسیر عهد عتیق(تورات) با تکیه بر روایات مرتبط با زنان

نسرین حیدرزاده اصفهانی

انتشارات کویر

سال 1400 و 1403

سرکار خانم حیدرزاده متولد 1368، دانش‌­آموخته کارشناسی ارشد رشته­‌ی ادیان و عرفان از دانشگاه الزهرا تهران می باشد. پژوهش­‌های تخصصی ایشان در زمینه­‌ی تفاسیر زنانه­‌گرا از روایات کتاب مقدس(تورات و انجیل) است.

در ادامه به بررسی اجمالی دو کتاب اخیر ایشان در زمینه روایات مرتبط با زنان در بایبل، می پردازیم

این دو کتاب به دنبال پاسخ به دو سوال زیر است:

1-زنان در  تورات و انجیل و کتب دینی یهودیان و مسیحیان چگونه به تصویر کشیده شده‌اند؟

2- روایات مرتبط با زنان در تورات و انجیل از دیدگاه پژوهشگران یهودی و مسیحی چه تفاسیری دارد؟

عمده‌‌‌ترین محورهای کتابِ تفسیر عهد عتیق شامل:

1.    تفسیر روایات مرتبط با زنان در عهد عتیق

2.    بررسی شخصیت زنان تاثیرگذار در تورات

3.    بررسی جایگاه زنان در کتب دینی یهودیان

 پانزده زنی که نویسنده  به طور مفصل به تحلیل شخصیت آنها در  تورات می پردازد:

1- حضرت حوا (همسر آدم) 2- سارا (مادر اسحاق)، 3- هاجر (مادر اسماعیل)، 4- ربکا (همسر اسحاق) 5- لیه (همسر یعقوب) 6- راشل (مادر یوسف)،7- همسر لوط، 8- حلده(یک نبیه)، 9- ابیگل (همسر داود)، 10- استر (همسر خشایارشاه)،  11-ملکه¬وشتی (همسر خشایارشاه)، 12- دبوره (یک نبیه)، 13- میریام (خواهر موسی)،14- صفورا (همسر موسی)، 15- الیشابع (همسر هارون) هستند.

عمده‌ترین محورهای کتابِ تفسیر عهد جدید شامل:

1.    تفسیر روایات مرتبط با زنان در اناجیل چهارگانه

2.    بررسی نگرش و عملکرد حضرت عیسی و حواریون در مواجهه با زنان

3.    نقش و جایگاه زنان در گسترش مسیحیت اولیه

4.    بررسی شخصیت زنان تأثیرگذار در اناجیل

 چهارده زنی که نویسنده  به بررسی شخصیت آنها در انجیل می پردازد:

1- مریم مادر عیسی، 2- مریم مجدلیه، 3- مارتا بتانی، 4- لیدیه، 5- مریم مادر یعقوب، مریم همسر حلفی، مریم مادر مرقس، 6-فیبی، 7- پریسکا، 8-بونیاس، 9-حنا،10- دختران فیلیپ، 11- افودیه و سینتیخی،12-تریفینا، تریفوسا، پرسیس،13- طابیتا ، 14- راحاب  هستند.

نویسنده در کتاب (تفسیر عهد عتیق بر اساس روایت مرتبط با زنان) فرهنگ و قوانین یهودیان در موارد زیر را بررسی می کند:

1.    ازدواج و مهریه

2.    تولد نوزادان دختر

3.    احکام سنگسار

4.    احکام طهارت زنان

5.    کنیزان و بردگان زن

6.    ارث و اموال زنان

7.    ناباروری زنان

8.    احکام مرتبط با امور خانه داری زنان

9.    تحصیل زنان

همچنین در کتاب (تفسیر عهد جدید با تکیه بر روایات مرتبط با زنان) بر یازده روایت انجیل که زنان کاراکتر اصلی آن هستند تمرکز کرده و نظرات مفسران و پژوهشگران را در مورد این روایات بیان میکند. روایاتی همچون:

1.    روایت گفتگوی حضرت عیسی و زن سامری

2.    روایت ایمان زن غیریهودی

3.    روایت مادر و برادران عیسی

4.    روایت شفای زن گوژپشت

5.    روایت شفای مادر زن پطرس

6.    روایت شفای زن دچار خونریزی  و زنده شدن دختر کنیسه

7.    روایت ایمان زن بدکاره

8.    روایت سنگسار زن زناکار

9.    روایت ملکه صبا در اناجیل و تورات

10.     روایت حضور حضرت عیسی در خانه مریم و مارتا

11.     روایت زنده شدن ایلعازر

در این دو کتاب، ذیل بررسی شخصیتهای زنان و روایات مرتبط با آنها بر الهیات فمینیستی یهودی و مسیحی و شاخه های آن نیز توجه شده و نظرات فمینیست های یهودی و مسیحی  بر روایات نیز بیان می-شود.

در کتاب (تفسیر عهد جدید)  نویسنده،  نقش و جایگاه زنان در وقایع پیرامون مصلوب شدن حضرت عیسی همچون:

1.    تدهین حضرت عیسی در بیت عنیا

2.    دستگیری حضرت عیسی توسط سربازان

3.    صحنه مصلوب شدن حضرت عیسی

4.    روایت حضور زنان در تدفین و تدهین حضرت عیسی

5.    روایت نبوت همگانی در عید پنجاهه

6.    نگرش و عملکرد حواریون درباره زنان بر اساس اناجیل چهارگانه  و کتاب اعمال رسولان با نگاه خاص به دیدگاه پولس

7.    جایگاه زنان در گسترش مسیحیت اولیه و بیان مقامات رایج زنان در کلیسا همچون مقام بیوه زنی، مقام باکره ها، مقام مقدسین یا حضرات، مقام شماسان یا خادمه ها، مقام کوشش کنندگان، مقام همکاران و مقام رسولان

در کتاب  تفسیر عهد عتیق نیز جایگاه زنان در حکایات، سنت یهود و کتب سنتی یهودیان (همچون تلمود) بررسی می شود

برای مقایسه دیدگاه قرآن و مفسران اسلامی با دیدگاه اناجیل و دیگر متون مذهبی، می‌توان از این کتاب بهره برد. این اثر به بررسی مفاهیم و اصول دینی می‌پردازد و به تحلیل آیات قرآن و تفسیرهای مختلف آن در کنار متون مقدس مسیحیت می‌پردازد. همچنین، این کتاب به تفاوت‌ها و شباهت‌های اعتقادی و اخلاقی میان این دو دین اشاره کرده و درک بهتری از دیدگاه‌های مختلف را فراهم می‌آورد.