پس از آنكه ويژگيهاي چشمانزنان بهشتي بيان گرديد، قرآن كريم، وضع و ويژگيهايي اندام و جسم آنان را به نمايش ميگذارد. در اين باره ميفرمايد: آنان مانند ياقوت و مرجان هستند.1
ميدانيم كه در شعر وادب،اين دو عنصر، زياد مورد تمثيلو تشبيهواقع شدهاند و اديبان و شاعران و عارفان، زيباييهاي مورد نظر خويش را در قالب ياقوت و مرجان، مجسّم كرده اند.
ياقوت، سنگي معدني است كه رنگهاي گوناگون دارد، ولي معروفترين آن، «ياقوت سرخ» است كه سرخي و درخشندگي ويژهاي دارد.
مرجان نيز حيواني دريايي شبيه شاخههاي درخت است كه رنگهاي گوناگوني دارد وشاخصترين آن، رنگ سفيد است.2 گويا قرآن كريم با مثال آوردن «ياقوت و مرجان» خواسته است وضع بدن و اندام زنان بهشتي را كه سرخي و سفيدي شفاف، در هم آميخته و رنگ جذّاب و چشم نوازي دارد، ترسيم كند.
در حديث نيز چنين ميخوانيم: «زنان بهشتي به گونهاي هستند كه سفيدي مغز ساق پاي آنان از روي هفتاد پرده ديده ميشود و خداوند فرموده است:آنان همانند ياقوت و مرجان اند».3
«مرواريد در صدف قرار گرفته»، ويژگي ديگري از زنان بهشتي است كه قرآن كريم، آن را به عنوان يكي از نعمتهاي بهشتي براي نزديك كردن به ذهن افراد مطرح ميكند و ميفرمايد: «آن زنان مانند مرواريد، در صدف پنهان شده اند».
بنابراين، حورالعين زناني هستند كه سياهي چشم آنان مشكي كامل و سفيدي چشمهاي درشت آنان كاملاً سفيد و شفّاف است. بدن و اندام آنان نيز در سفيدي و ظرافت مثل لؤلؤ مكنون، يعني مثل مرواريدي است كه در صدف سفيد شفّاف ديگري قرار گرفته و هيچ دستي به آنان نرسيده و هيچ غبارو آلايشي بر آنان وارد نشده است و كاملاً ظريف، زيبا، جذّاب و دل فريب اند.
اين زنان، با اين گونه چشمها و اندام هايي كه توصيف شد، وقتي كنار همسران خويش قرار ميگيرند، با آوازهاي زيبا و پرطنين خود، به خوانندگي و نغمه سرايي پرشور و دل نشيني ميپردازند.
در روايتي از پيامبر(ص) ميخوانيم:«زنان بهشتي براي همسران خويش، به گونهاي آواز ميخوانند و آن چنان صدايي دارند كه تا آن وقت، هيچ كسي چنين آواز و صدايي را نشنيده است».4
هنگام ورود اهل ايمان و عمل به بهشت، به آنان دستور ميرسد: «شما و همسرتان در نهايت بهجت و شادماني وارد شويد.»5 سپس قرآن ميفرمايد: «آنان در باغي از بهشت، شادمان خواهند بود».6
وقتي قرآن به اهل ايمان ميفرمايد: «أنْتُم و أزْواجُكُم تُحْبَروُن»، با به كار گرفتن واژهي «تُحْبَروُن» كه مفرد آن «حَبْرْ» است،معناهايي مانند: احترام ميشويد، زيبايي و نورانيت داريد، شادمان هستيد و آثار نيك و ماندگار داريد، مورد نظر است.7 آنگاه كه چنين حالتهاي سرورآفرين و لذّت بخشي به مردان و همسرانشان در بهشت دست ميدهد، آنان با گردش و قدم زدن در باغها و زير سايهها و كنار جويبارهاي بهشت، به تفريح ميپردازند و با بهرهمندي از نعمتهاي مادّي و معنوي، عشق و صفاي واقعي و جاويدان را درك ميكنند.
به دليل ظهور آثار نعمت و خرسندي و سرور بهشتي، عنوان اين فراز از آيات قرآني را «خراميدن»؛ يعني گردش همراه با وقار، زيبايي و ناز و كرشمهي «مردان و زنان بهشتي» در سبزهزاران و مناظر چشم نواز و دل نشين طبيعي ناميديم.
گويا گردش و تفريح در باغهاي زيبا به پايان رسيده و بايد در خيمههاي پرشكوهي كه محلّ سكونت و استراحت بيشتر است، استقرار يافت و زندگي بهتري را آغاز كرد.قرآن كريم، اين صحنه را چنين ترسيم كرده است: «حورياني كه در خيمههاي بهشتي مستورند.»8
خيمههاي بهشتي كه در آن حوريان درشت چشم براي همسران و مخصوص آنان و به دور از چشم ديگران، در اختيارشان قرار دارد، چگونه است؟ آيا هم چون خيمه هايي است كه جوانان و اهل دل با همسران خويش، در كنار بركه، جويبار و آبشار، روي مرغزاري زير درختان سپيدار و برفراز تپّهاي زيباي يا در جاي پرطراوت و شاعرانهاي برپا ميكنند و به استراحت و لذّت مطلوب ميپردازند؟!
اهل لغت دربارهي وضع اين خيمهها ميگويند: اين خيمهها برخلاف خيمههاي دنيايي كه از پارچه است، خانه هايي هستند كه از چوب ساخته شده9 يا خانه هايي كه از سنگ و مانند آن ساخته شدهاند.10 شايد هم كاخهاي مخصوصي باشد.
به هرحال، خيمههاي بهشتي كه قرآن به آن اشاره ميكند،از هر جنسي باشد،براساس روايت امام صادق(ع): گسترده و بزرگ و زيبا هستند و هريك چهار در دارند و بر هر دري، زنان جوان فراواني از جانب خداوند متعال، براي مؤمنان نگهباني ميكنند و به آنان مژدهي ورود ميدهند.11
به گفته پيامبر اكرم(ص)، زنان بهشتي يا همان حورالعين وقتي كنار همسران خويش قرار گرفتند، با صداي بلند و جذّابي كه هرگز به زيبايي آن شنيده نشده است، خطاب به شوهران خود ميگويند:«ما هميشه در بهشت هستيم و مرگ به سراغ ما نخواهد آمد. ما پيوسته در ناز و نعمت به سر ميبريم و گرفتار كاستي و ناداري نخواهيم شد. ما هميشه در خوشحالي و رضايتمندي به سر ميبريم و خشم و تندخويي نداريم. خداوند ما را براي مردان مؤمن و بزرگوار آفريده است. خوشا به حال كسي كه ما به وي تعلّق داريم و (در اين خيمهها) با او زندگي ميكنيم.12
خداوند در آيه ي ديگري، ويژگيهاي زنان بهشتي را با عبارت: «خيرات حسان»13 توصيف ميكند كه همهي خصلتهاي «حُسن سيرت» و«حُسن صورت» آنان را در بر ميگيرد.
بر اين اساس، زناني كه در چهار بهشت يا در دو بهشت يا به طور كلّي در بهشت متعلّق به مؤمنان و شايستگان هستند، از ويژگيهاي باطني و خصلتهاي اخلاقي مانند: خوش زباني و خوش رفتاري و ويژگيهاي ظاهري مانند: طراوت و زيبايي چهره برخوردارند.14
بنابراين، مجموع ويژگيها و امتيازهاي زنان بهشتي عبارتند از: جواني و شادابي هميشگي، پاكي و پيراستگي از هر گونه پليدي و آلودگي، بكر بودن، شيفتگي در برابر همسران، چشمهاي سياه و درشت و شفاف چون ياقوت و مرجان، درخشنگي چون مرواريد، خراميدن و دل ربايي، حضور در خيمههاي پرشكوه، هم سنّ و سال بودن و خوش رفتاري با همسران و آراستگي به همهي زيباييهاي ظاهري و باطني.
1. الرحمان، 58.
2.لغتنامهي دهخدا، ج50،ص 106ـ 107.
3. كليات سعدي، ص 302.
4. دايرة المعارف القرن العشرين، فريد وجدي، ج 8، ص 722؛ لغت نامه دهخدا، ج 50، ص 107.
5. زخرف، 70.
6. روم، 15.
7.المفردات في غريب القرآن، ص106 ؛ المنجد، ص213.
8. الرحمان، 72.
9.مجمعالبحرين، ص471.
10.المنجد، ص203.
11.روضهي كافي، ص157؛ بحارالانوار، ج 8،ص162.
12.مجمع البيان، ج9، ص211؛ كنزالعمال، ج14، ص518؛ بحارالانوار، ج8،ص121؛ منهجالصادقين، ج9، ص211.
13. الرحمان، 70.
14.مجمعالبيان، ج9،ص211.