قرآن و عترت دو امانت الهى و دوگوهر گرانبها وميراث رسول گرامى, وسيله
هدايت, سعادت و نجات انسانها هستند. اين دو گوهر گرانبها ازيك منبع نشأت
گرفته و در يك مسير حركت مى كنند وبه يك مقصد منتهى خواهند شد. قرآن بدون
عترت و عترت بدون قرآن, نه مورد توجه قرآن است و نه مورد تأييد عترت.
ارتباط بين قرآن واهل بيت, ارتباط دوسويه است. از طرفى قرآن اهل بيت را
والاترين و برترين انسانها معرفى مى كند و از طرف ديگر آگاه ترين انسانها
به حقايق وحى اهل بيت عليهم السلام مى باشند.
قرآن و عترت دو ركن اساسى اسلام وهمراه با يكديگرند و تمسك به هريك بدون ديگرى نا درست و ناتمام به شمار مى آيد.
اين مهم در آخرين و سرنوشت سازترين پيام الهى بر رسول گرامى اسلام بيان شده آن جا
كه با ابلاغ پيام ولايت و نصب حضرت على(ع) به انجام رسيدن وظيفه رسالت و
تكميل نمودن آن را بسته به ابلاغ پيام ولايت از سوى خداوند مى سازد و دين
همراه با ولايت را دين كامل مى شنـاسد و روز نصب حضـرت على(ع), به عنوان
جانشين پيامبر را روز كامل شدن دين و تمام شدن نعمت و رضايت خويش مى داند
وسرانجام تحقق اين فرمان را مايه نوميدى كافران و مخالفان از پيروزى بر
اسلام مى داند.
خداوند در قرآن, اهل بيت را با بهترين اوصاف و فضائل ياد كرده وآيات بسيارى در شأن ومنزلت آنان نازل كرده است.
على(ع) فرموده است:
(نزل القرآن ارباعاً فربع فينا و ربع فى عدوّنا و ربع فى الفرائض والاحكام و ربع فى السنن(قصص)والامثال. ولنا كرائم القرآن.)
و در روايتى ديگر آمده است:
(نزل القرآن اثلاثاً فثلث فينا و ثلث فى عدوّنا وثلث فى الفرائض و السّنن و الامثال.)
صدها آيه در شأن اهل بيت عليهم السّلام نازل شده است كه مورد پذيرش بيشتر
مفسران شيعه و فرقه هاى ديگر اسلام است. تفسير و تبيين آن آيات و نگارش
كتابهاى بسيار در اين مورد بيانگر اين حقيقت است.
ابن عباس مى گويد:
(ما نزل فى أحد من كتاب اللّه مانزل فى عليّ(ع).)
و نيز مجاهد مى گويد:
(نزلت فى على سبعون آية لم يشركه فيها أحد(و در بعض روايات ثمانون آية).)
احمد بن حنبل مى گويد:
(ما جاء لأحد من أصحاب رسول اللّه من الفضائل أكثر مما جاء لعلى بن ابى طالب(ع).)
همه اين مطالب حكايت از بلندى جايگاه اهل بيت دارد.
قرآن آكنده از آياتى است كه در شأن و منزلت اهل بيت (ع) بويژه على (ع)
است. اين همه در راستاى روشن نمودن افكار عمومى نسبت به مقام و جايگاه آن
بزرگواران مى باشد.
آيه تطهير(احزاب/33), آيه مباهله (آل عمران /61), آيه ولايت (مائده /55),
آيه تبليغ (مائده /67), آيه اكمال ( مائده /3), آيه انذار و آيه قربى و
صدها آيه ديگر در شأن و منزلت اهل بيت (ع) نازل شده است.
انديشوران جهان اسلام از فرقه هاى گوناگون اسلامى بويژه شيعه براى تبيين و
روشن نمودن فضائل خاندان عصمت و طهارت با استناد به آيات شريفه قرآن آثار
بسيارى به رشته تحرير درآورده اند كه در بعض موارد به بررسى و تبيين صدها
آيه پرداخته اند.
از جمله علامه حاكم حسكانى يكى از دانشمندان حنفى قرن پنجم هجرى كتاب
ارزشمند (شواهد التنزيل لقواعد التفضيل) را به نگارش درآورده است. دراين
اثر سترگ 296 آيه را در شأن اهل بيت پيامبر عليهم السّلام دانسته است و
دراين باره 1163 روايت را به عنوان شاهد ياد كرده است.
اينك در راستاى كتابشناسى موضوعى قرآن به معرفى و شناسايى كتابهايى كه
درباره قرآن و اهل بيت(ع) به نگارش درآمده اند يا بخشى ازآنها اين مقوله
را در بردارد مى پردازيم.
دراين كتابشناسى 277 عنوان به اجمال شناسانده مى شود, ولى بدون شك شمار كتابهاى نگاشته دراين زمينه فراتر ازاين است.
منابعى كه در اين مقاله مورد كند و كاو قرار گرفته است, بيش از ده عنوان است كه در مورد هر عنوان منبع يادكرد آن نيز آمده است.
مهمترين منبع, كتابخانه تخصصى مركز فرهنگ و معارف قرآن كريم است كه يك سوم
عناوين يادشده در اين كتابخانه موجود است. عنوانهاى موجود در مركز يادشده,
با علامت ستاره مشخص شده است.
1. آيينه هدايت در اثبات ولايت از نظر قرآن و سنت (فارسى), ابراهيم احمد
امينى نجفى, تهران, كتابفروشى اسلاميه, 1392, 3 جلد, 510 ـ 382 ـ 491ص,
شيعه. *
2. الآيات (اردو), سيد سجاد حسين بن محمد حسين, دهلى, انتشارات مقبول, 1912, 172 ص, شيعه. (كتابنامه بزرگ قرآن 1/ 28)
3. آيات الائمّة, محمدرضا كوثر عليشاه ( م 1247), چاپ: تهران. (دائرة المعارف بزرگ اسلامى 2/ 254)
4. آيات الائمه (فارسى), ميرزا على نقى بن علامه مولى رضا بن محمد امين همدانى فرزند كوثر عليشاه (م 1297), شيعه. (الذريعه 1/ 40)
5. آيات الائمه (فارسى), سيد ميرمحمد على بن سيد مهدى حسينى نياكى
لاريجانى تهرانى(م 1323), چاپ سنگى, 342 ص, شيعه. (آقا بزرگ تهرانى گويد:
اين كتاب در حيات مؤلف چاپ شده است).(الذريعة 1/40)
6. آيات الانوار (عربى), محمود يوسفى غروى, قم, مركز انتشارات دارالنشر
اسلام, چاپ اوّل, 1372, 471 ص, شيعه. (اين كتاب مستدرك تأويل الآيات سيد
شرف الدين استرآبادى است).
7. الآيات الباهرة فى بقيّة العترة الطاهرة(عربى), سيد داود ميرصابرى, تهران, مؤسسه بعثت, 1402, 474 ص, شيعه. *
8. الآيات الباهرة فى العترة الطاهرة(رسالة الباهرة فى العترة الطاهرة)
(عربى), على بن احمد الحسين بن موسى بن جعفر الشريف ابوالقاسم معروف به
شريف مرتضى علم الهدى, (355 ـ 436), شيعه. (الذريعه 3/15, هدية العارفين
1/ 688)
* الآيات الباهرة فى فضل العترة الطاهرة, ر.ك: تأويل الآيات الظاهرة فى
فضائل العترة الطاهرة, تأليف سيد شرف الدّين استرآبادى. (الذريعة 1/ 46)
9. آيات الباهرة فى مدح الائمّة الطاهرة (فارسى), خطى, قم: كتابخانه آيت اللّه مرعشى نجفى 7446. (كتابنامه بزرگ قرآن 1/ 43)
10. الآيات الباهرة فى وصف الائمة الطاهرة (عربى), خطى, تهران: كتابخانه مركزى دانشگاه تهران, 1/ 593.(كتابنامه برزگ قرآن 1/ 43)
11. الآيات البيّنات او بيان الآيات بالزبر و البيّنات يوسف بن احمد بن
يوسف گيلانى نجفى, شيعه. (آقا بزرگ گويد: اين اثر در رشت چاپ شده است)
(الذريعة 1/ 47).
12. آيات الثلاث(التطهير والولاء و… ) (عربى), محمد حسين بن محمد نجفى(1312 ـ 1381), شيعه. (كتابنامه بزرگ قرآن 1/ 53)
13. آيات جلى فى شأن مولا على(ع) (اردو), على بيك قزلباش دهلوى, هندوستان, 1330, 330 ص, شيعه. (الذريعة 26/ 17)
14. آيات الحجّة فى تفسير الآيات الّتى فى مناقب اميرالمؤمنين(ع) (عربى),
ميرزا على اكبر الشّريف النجفى(م 1317), خطى, نجف: كتابخانه سيد محمد باقر
بحرالعلوم, شيعه. (الذريعة 26/ 17)
15. آيات الحجة والرجعة (عربى), محمد على بن مولى حسن على همدانى حايرى(متولد 1293), شيعه. (الذريعة 1/47)
16. آيات الظّهور (فارسى), واعظ ماهر مولى على قلى دهخوارقانى, سال نشر: 1351. (الذريعة 26/ 18)
17. آيات الفضائل (عربى), خطى, قم: كتابخانه شخصى آيت اللّه حجّت. (كتابنامه بزرگ قرآن 1/ 59)
18. آيات الفضائل(فارسى) ميرزا على مشهور به پيش خدمت ابن رستم, (م 1313) ايران, 1273, شيعه. (الذريعة 1/ 48)
19. آيات محكمه قرآنيه داله بر امامت ائمه عليهم السلام (فارسى), احمد بن
زين الدين احسائى (رسالة القرآن 9/ 215, كتابنامه بزرگ قرآن 1/ 66)
20. الآيات النازلة فى أهل البيت عليهم السّلام (عربى), حسن بن محمد بن
يحيى نيشابورى معروف به ابن الفحام (م 408 يا 458). (كتابنامه بزرگ قرآن
1/ 68)
21. آيات النّازلة فى اهل البيت عليهم السّلام (فارسى), سيد محمد بن ابى
زيد بن عربشاه ورامينى(قرن 8), خطى, قم: كتابخانه آيت اللّه مرعشى نجفى
749 ـ 750. (كتابنامه بزرگ قرآن 1/ 68)
22. آيات النازلة فى ذم الجائرين على أهل البيت عليهم السّلام, حيدر على بن محمد حسن شيروانى. (الذريعة 1/ 48)
23. آيات النازلة فى شأن على(ع) مع تفسيرها(فارسى), سيد عبدالحسين بن
عبداللّه موسوى دزفولى لارى ( 1264 ـ 1340 يا 1324 ق), شيراز: چاپخانه
محمدى, 1314 و 1319, 111 + 62 ص. (دائرة المعارف بزرگ اسلامى 2/ 254)
24. آيات النازلة فى فضائل العترة الطاهرة (عربى), تقى الدين بن عبداللّه
الحلى, (بررسى پانصد آيه در ارتباط با اهل بيت), (الذريعة 1/ 49)
25. آيات النّبيّ واهل بيته (عربى), خطى, برلين (رسالة القرآن 9/ 216)
26. آيات الولاية (فارسى), سيد كاظم ارفع, تهران: مؤسسه تحقيقاتى و انتشاراتى فيض, چاپ اول, 1364, 410 ص.*
27. آيات الولاية(فارسى), ميرزا ابوالقاسم بن محمد نبى حسينى شريفى ذهبى
مشهور به ميرزا با با شيرازى(م 1286) (از اركان فقه صوفيه ذهبيه), اين اثر
تفسير 1001 آيه از قرآن است كه سيصد آيه آن در فضائل اهل بيت است و باقى
آن تفسير قرآن توسط اهل بيت مى باشد, چاپ 1322, 2 جلد, 335 ـ 456 ص.*
28. آيات الولاية و برهان الهداية (عربى), محمد بن محمد رفعت شيرازى, بمبئى, 1316, 112 ص. (كتابنامه بزرگ قرآن 1/ 72)
29. آية التطهير (عربى), محمد مهدى آصفى, قم: دار القرآن الكريم, چاپ اوّل, 1411, 104 ص; تهران: نشر توحيد, چاپ دوّم, 1411, 163 ص. *
30. آية التطهير(عربى), عبدالزهراء عثمان محمد, شرف, چاپ اوّل, 1414, 87 ص. *
31. آية التطهير (عربى), سيد محمد باقر خراسانى موسوى, خطى, كتابخانه شخصى مؤلف. (كتابنامه بزرگ قرآن 1/ 75)
32. آية التطهير(اردو), سيد حفاظت حسين ملقب به سليم بهيكپورى, چاپ هند. (الذريعه 26/ 18)
33. آية التّطهير (اردو), سيد محمّد جعفر زيدى, پاكستان, ميمن السّادات, 1400, (كتابنامه بزرگ قرآن 1/ 75)
34. آية التطهير (عربى), سيد محمد جواد حسينى جلالى, خطى, كتابخانه شخصى مؤلف. (كتابنامه بزرگ قرآن 1/ 67)
35. آية التطهير (اردو), محمد باقر دهلوى (م 1372). (كتابنامه بزرگ قرآن 1/ 76)
36. آية تطهير (اردو), سيد امير حسين نجفى(م 1408) لاهور: تعليمى پريس, 24ص, شيعه. (كتابنامه بزرگ قرآن 1/ 76)
37. آية التطهير (اردو), تأليف بعضى از فضلاء هند, چاپ هندوستان. (الذريعه 1/50)
38. آية التطهير (عربى), محمد سعيد بن ناصر حسين العقبانى هندى(م: 1333) (معجم الدراسات القرآنيّة عند شيعة الاماميّه, 10)
39. آية التطهير روية المبتكره(عربى), عنوان اصلى: اهل بيت يا چهره هاى
درخشان در آيه تطهير, محمد فاضل لنكرانى, شهاب الدين اشراقى, بيروت, چاپ
اوّل, 1416, 160 ص.*
40. آية التطهير فى احاديث الفريقين (عربى), سيد على موحد ابطحى, قم, مطبعة سيّدالشهداء, 1405, 388 ص.
41. آية التطهير فى الخمسة أهل الكساء(عربى), محيى الدين الموسوى الغريفى,
نجف, مطبعة العلمية, 1377, 279ص. (معجم الدراسات القرآنية عند شيعة
الامامية, 10)
42. آية التطهير وحديث الكساء(عربى), على محمدى ارهانى زنجانى, 184 ص.
43. آيه تطهير وحديث كساء (مجمع الانوار) (فارسى), سيد حسين موسوى كرمانى, قم: چاپخانه علميه, 1391, 312 ص. *
44. آيه مباهله (فارسى), محمد تقى شريعتمدارى, تهران: بنياد بعثت, چاپ دوّم, 1365, 40 ص. *
45. آيه مودّت (اردو), مشتاق حسين شاهدى, كراچى: انجمن رضويه, شيعه. (كتابنامه بزرگ قرآن 1/ 81)
46. آية المودّة (عربى) سيد برداالدين حسينى الحوثى. (كتابنامه بزرگ قرآن 1/ 81)
47. آية الولاية, محمد سعيد سيد ناصر حسين العبقاتى هندى (م: 1333), شيعه. (معجم الدراسات القرآنيّة عند شيعة الاماميه 10)
48. الائمة و القرآن (عربى), محمدرضا حكيمى, بيروت, شيعه. (كتابنامه بزرگ قرآن1/ 85)
49. ابانة ما فى التنزيل من مناقب آل الرسول عليهم السّلام (عربى), احمد بن الحسن الطوسى (مثار الحق), (كتابنامه بزرگ قرآن 1/ 88)
50. ابطال الاختيار(در اثبات امامت حضرت على و ائمه از راه نص صريح قرآن و
احاديث نبوى) (عربى), محمد بن على ابن بابويه(شيخ صدوق) (م 381). (دائرة
المعارف تشيع 1/ 291)
51. اثبات الائمة, (عربى) خطى, دانشگاه تهران. (ادبيات فارسى ـ استورى 1/ 421)
52. اثبات الامامة الخاصة بالكتاب والسنة (عربى), ميرزا هدايت اللّه بن
ملاصادق برغانى معروف به حاجى مجتهد, (م: 1281). (كتابنامه بزرگ قرآن 1/
130)
53. اثبات الخلافة بالقرآن واسكات المنكرين بالبرهان (فارسى), محمد عظيم,
هندوستان: لكهنو, 1289, چاپ سنگى, 16 ص. (كتابنامه بزرگ قرآن 1/ 130)
54. اثبات عصمة للائمة الطاهرين عليهم السّلام (عربى) ( ازآيه: واذ ابتلى
ابراهيم…) سيد محمد بن عبدالكريم طباطبائى, خطى, نجف: كتابخانه محمد على
خوانسارى. (الذريعة 1/ 97)
55. اثبات عصمة الائمة من آية: ان الابرار لفى نعيم (عربى), ميرزا محمد حسن شيروانى(م 1098يا 1099). (الذريعة 1/ 97)
56. اثبات العصمة لائمة الطاهرين من قوله: لاينال عهدى الظالمين, (عربى)
رفيع الدين محمد بن فرج گيلانى (م حدود 1160), خطى, نجف: كتابخانه محمد
على خوانسارى. (الذريعة 1/ 97)
57. اذهاب الرجس عن حظيرة الانس (فارسى), ملا عبدالكريم بن محمد طاهر قمى,
خطى, قم: كتابخانه آيت اللّه گلپايگانى. (اين كتاب ترجمه عنوان بعدى است
كه از طرف خود مؤلف انجام شده). (كتابنامه بزرگ قرآن 1/ 244)
58. اذهاب الرّجس عن حظيرة القدس (عربى), ملاعبدالكريم بن محمد طاهر قمى,
خطى, قم: كتابخانه آيت اللّه گلپايگانى, شيعه. (كتابنامه بزرگ قرآن 1/ 245)
59. اربعين آية فى فضائل اميرالمؤمنين(ع) (عربى), خطى, نجف كتابخانه خصوصى
قاسم بن حسين محيى الدين (ظاهراً از قرن هشتم) تاريخ وقف 1039. (الذريعة
11/ 49)
60. اربعين فى ماورد من الآيات و تأويلها فى فاطمة الزهراء(عربى), (خصائص
الزهراء) محمد على حائرى سنقرى, خطى, قم: كتابخانه محمدرضا طبسى حائرى,
تأليف 1340, 3 جلد رحلى, حدود 600 ص.
61. اسامى الذين نزل فيهم القرآن الحكيم, (عربى), خطى, كتابخانه مركزى
سليمانيه تركيه, استانبول. 284/ 2. (كتابنامه بزرگ قرآن 1/ 294)
62. استخراج نام امامان از راه جفر (فارسى), ملاحيدر محمد خوانسارى, خطى,
تهران: كتابخانه مجلس 43/ 2938. (كتابنامه بزرگ قرآن 1/ 321)
63. استقصاء الافحام و استيفاء الانتقام فى جواب منتهى الكلام (فارسى),
سيد ميرحامد حسين هندى(صاحب عبقات) (م 1306), لكهنو: 1315, (اين كتاب در
پاسخ منتهى الكلام حيدر على فيض آبادى كه بر ضد انديشه هاى تشيع است,
نگارش يافته است).(الذريعة 2/ 31)
64. اسرار القرآن يا سبع مثانى(عربى), محمد بن محمد صالح دماوندى, خطى, قم: كتابخانه مسجد اعظم 20. (كتابنامه بزرگ قرآن 1/ 347)
65. اسماء اميرالمؤمنين عليه السّلام من القرآن, حسين بن القاسم بن محمد ايوب بن شمون(م 356 ). (الذريعة 2/ 65)
66. اسماء أميرالمؤمنين(ع) فى كتاب اللّه عزّوجلّ(عربى), محمد بن احمد بن محمد بن ابى ثلج( م 325), شيعه. (الذريعة 11/ 75)
67. اسماء من نزل فيهم القرآن(عربى), منصور بن اسماعيل بن ضرير تميمى, (م306) (هدية العارفين 2/ 473)
68. اظهارالحق: آيات فضايل اهل بيت(فارسى), عبداللّه بن عبداللّه, هندوستان, چاپ سنگى, 1280. (كتابنامه بزرگ قرآن 2/ 413)
69. اعظم المطالب فى آيات المناقب (عربى), سيد احمد حسين بن رحيم على الامروهوى(م 1338). (الذريعه 11/59)
70. الافصاح فى امامة على بن ابى طالب عليه السلام (عربى), محمد بن محمد
بن نعمان حارثى معروف به شيخ مفيد, (م 413) (شيخ مفيد, در اين اثر با
استناد به آيات وبه صورت پرسش و پاسخ امامت حضرت على(ع) را ثابت كرده
است). (دائرة المعارف تشيع 2/ 288)
71. اقطاب الدوائر فى تفسير آية التطهير (عربى), عبداالحسين بن مصطفى, قم:
دارالقرآن الكريم, 1403, 126 ص, شيعه, گردآورنده: على فاضل قائنى نجفى. *
72. الزام النّاصب فى اثبات الحجة الغائب, على يزدى حائرى,(بررسى بيش از 130 آيه پيرامون حضرت مهدى عج). (موعود قرآن 3)
73. الف, لام, ميم(اردو) نواب على رضا خان قزلباش, لاهور: خورشيد عالم,
32ص, (درباره اين كه مراد از حروف مقطعه, آل محمد هستند). (كتابنامه بزرگ
قرآن, 2/ 535)
74. القاب المعصومين من الكتاب المبين (عربى), حسين جعفر موسوى يزدى, خطى,
يزد: كتابخانه وزيرى 5954 اوراق 159 ـ 162. (كتابنامه بزرگ قرآن 2/ 538).
75. امامت ائمه اثنا عشر اور قرآن(اردو), سيد على نقى لكهنوئى, (م 1988),
لكهنو: سرفراز لاريس, 1353, 20ص, (در مورد تعداد امامان و وجود امام مهدى
در قرآن بحث شده است). (كتابنامه بزرگ قرآن 2/ 552)
76. امامة الحسنين فى القرآن (عربى), محسن المعلم, سال نشر: 1411, 428ص (كتابنامه بزرگ قرآن 2/ 552)
77. امامت در پرتو كتاب و سنت (فارسى), عنوان اصلى: الامامة فى ضوء الكتاب
والسنّة, مهدى سماوى, مشهد: بنياد پژوهشهاى آستان قدس رضوى, چاپ اوّل,
1374, 571 ص. مترجمان: حميدرضا آژير ـ حسين صابرى.*
78. امامت در قرآن و سنت وعقل و عرفان (فارسى) ,محمد خواجوى, تهران: انتشارات مولى, چاپ اوّل, 1374, 79ص.*
79. امامة على(ع) بين العقل و القرآن (عربى), محمد جواد مغنيه, (1322 ـ 1400) قم: منشورات الرضى, 1364, 175 ص.*
80. امامت على(ع) درآينه عقل و قرآن(فارسى), عنوان اصلى: امامة على بين
العقل و القرآن, محمد جواد مغنيه (1322ـ 1400), تهران, سازمان تبليغات
اسلامى, چاپ اوّل, 1370, 182 ص, مترجم: اكبر ايرانى قمى.*
81. امامت على(ع) در پرتو عقل و قرآن(فارسى), عنوان اصلى: امامة علي…,
محمد جواد مغنيه (1322ـ 1400), مشهد, چاپخانه خراسان, 1395, 218ص. مترجم:
غلامرضا نمايى.
82. الامامة فى ضوء الكتاب و السنة (عربى)مهدى السماوى, بيروت: دارالزهراء, چاپ دوّم, 1399, 3 جلد, 285 ـ 269 ـ 237 ص.*
83. امامة القرآن (اردو), مولانا محمد هارونى زنگى پورى(م 1339), چاپ دهلى
ـ لاهور, (مؤلف دوكتاب ديگر با عنوان علوم القرآن و توحيد القرآن دارد كه
كليه مطالب سه كتاب را در كتاب ديگرش به نام خلاصة التفاسير آورده و دراين
كتاب خلافت على(ع) را با 72 آيه ثابت كرده است). ( الذريعه 2/ 341 ,
كتابنامه بزرگ قرآن 2/ 553)
84. الامامة والولاية فى القرآن(عربى), عنوان اصلى: امامت و ولايت در
قرآن, سيد على اكبر موسوى و…, قم: دارالقرآن الكريم, 1412, 205 ص, قم:
مطبعة الخيام, 1399, 240 ص.
85. امام شناسى(فارسى), محمد حسين طهرانى, تهران: انتشارات حكمت, 1366 ـ 1370. *
86. امام مهدى(عج) از ديدگاه قرآن و عترت(ازجلد سيزدهم بحارالانوار)
(فارسى), محمد باقر مجلسى, قم: انتشارات قلم, 106 ص, مترجم: على دوانى.*
87. امام مهدى(عج) در قرآن (فارسى), عنوان اصلى: المهدى فى القرآن, سيد
صادق حسينى شيرازى, قم: انتشارات پيام اسلام, 189ص, مترجم: محمد رضا
انصارى.*
88. امام و امامت از ديدگاه قرآن و سنت(فارسى), اسداللّه بيات, تهران: واحد فرهنگى بنياد شهيد, چاپ اول, 1363, 112 ص.*
89. الانصاف فى تحقيق آية الاستخلاف(انى جاعل فى الارض خليفة) (اردو),
ميرزا احمد على الامرتسرى هندى, (اين كتاب در امامت و ردّ فرقه قاديانيه
نوشته شده است). (الذريعه 2/ 397)
90. انفسنا ( پيرامون معنى انفسنا در آيه مباهله ـ 61 آل عمران) فارسى,
ملا عبدالخالق ابن عبدالرحيم يزدى, (م 1268), خطى: قم: كتابخانه آيت اللّه
مرعشى نجفى7188, مشهد :كتابخانه شهيد بهشتى. (كتابنامه بزرگ قرآن 2/ 605 ,
مجله بينات 4/ 183)
91. الانموذج الخطير والبرهان الساطع المنير, تفسير آيه تطهير (عربى),
عبداللّه بن حسن بن احمد الامام الناصر. (كتابنامه بزرگ قرآن 2/ 608)
92. الانوار القدسية فى الفضائل الاحمدية و تفسير آية الصّلواة (عربى, زين
العابدين گلپايگانى, (1218 ـ 1289), خطى, مشهد: كتابخانه گوهرشاد 1419.
(كتابنامه بزرگ قرآن 2/ 624)
* الانيقية تفسير آية المودّة, موسوى. رك: شماره 163.
93. الاوائل و تأويل مانزل فى اعداء آل محمد و تأويل ما نزل فى شيعتهم و
تأويل ما نزل فى النّبى (عربى), محمد بن عباس بن على ماهيار معروف به ابن
الجحام, (كتابنامه بزرگ قرآن 2/ 640, الذريعة 3/ 306)
94. اوضح الدّليل فى ما جاء فى على وآله من التنزيل (عربى), على بن جعفر
ابن ابى المكارم العوامى القطيفى, (كتابنامه بزرگ قرآن 2/ 643)
95. اولواالامر در قرآن(فارسى), حسن سعيد, تهران كتابخانه مدرسه چهل ستون.
96. اهل بيت(اردو) (درتفسير آيه تطهير), سيد محمد صالح عرشى بنارسى, چاپ هند. (الذريعة 2/ 483)
97. اهل بيت (اردو), سيد مقبول احمد (م 1340), هند ـ كهجوه, انيس, 32ص,
(در اين كتاب, اهل بيت از ديدگاه قرآن بحث شده است. اين كتاب همچنين با
كتاب مجالس الحسنية درسال 1324 چاپ شده است). (الذريعة 2/ 483, كتابنامه
بزرگ قرآن 2/ 650)
98. اهل البيت او الشخصيات اللامعة فى آية التطهير(عربى), عنوان اصلى: اهل
بيت يا چهره هاى درخشان…, شهاب الدين اشراقى, محمد فاضل لنكرانى, قم,
1402, 156 ص, مترجم: عباس ترجمان.
99. اهل بيت به روايت سوره انسان(فارسى), عزيز خالقى بايگى, پايان نامه
كار شناسى ارشد, تهران: دانشگاه آزاد اسلامى, 1372, 7 + 156 ص, استاد
راهنما: سيد محمد باقر حجّتى ـ استاد مشاور: عليرضا فيض. *
100. اهل بيت درآيه تطهير(فارسى), عنوان اصلى: اهل البيت فى آية التّطهير,
سيد جعفر مرتضى عاملى, قم: دفتر تبليغات اسلامى حوزه علميه قم, چاپ اوّل,
1372, 200 ص, مترجم: محمد سپهرى.*
101. اهل بيت(ع) رهبران الهى و پژوهش استدلالى از ديدگاه عقل و نقل درباره
اهل بيت(بررسى آيات تطهير, مباهله, ولايت و قربى). تهران, انتشارات
عاشورا, چاپ اوّل 1374, 375 ص.*
102. اهل البيت فى آية التّطهير, سيد احمد حسينى اشكورى (تأليف در سال 1350). (كتابنامه بزرگ قرآن 2/ 650)
103. اهل البيت فى آية التّطهير(عربى), سيدجعفر مرتضى عاملى, بيروت: دارالامير, 1413, 254.*
104. اهل البيت فى القرآن(عربى), سيد صادق الحسينى الشيرازى, بيروت: المركز العلمى, چاپ اوّل, 1399, 406ص.*
105. اهل البيت مقامهم منهجهم مسارهم, (عربى) مؤسسة البلاغ ـ لجنة التأليف, مؤسسة البلاغ, 1409, 176ص.*
106. اهل بيت وآيه مباهله (فارسى, قوام الدين وشنوى, قم: چاپ مهر, 112 ص, مترجم و مقدم: سيد ابوالفضل رضوى.*
107. اهل البيت يا چهره هاى درخشان, درآيه تطهير (فارسى), شهاب الدين
اشراقى ـ محمد فاضل لنكرانى, تهران: نشر فرهنگ اسلامى, چاپ سوّم, 1369,
153ص.*
108. ايجاز التحرير فى آية التّطهير(عربى), سيد ناصر حسين مظفر جيفورى, (1313), لكهنو: مؤسسه اثنا عشرى. (الذريعة 26/ 73)
109. ايضاح خطاء من شنّع على الشيعة فى امر القرآن (عربى), محمد بن احمد
ابن الجنيد الكاتب الاسكافى, (م 381), (كتابنامه بزرگ قرآن 2/ 663)
110. باقيات صالحات, ترجمه آيات بيّنات(فارسى) محمد عبدالشّكور, بمبئى, مطبوعة اجمل, 1394, 408ص. *
111. بحث علمى تحقيقى حول اولى الامر و الولاية (عربى), سيد احمد الفهرى, بيروت: الدار الاسلامية, 1406, 119 ص.*
112. بحث غدير خم از نظر قرآن شريف (فارسى), عبدالكريم نيرى, قم: مطبعة حكمت, 1353, 43 ص.
113. بحث و تحقيق در آيات ولايت و خلافت على (ع) (فارسى), ابوالفضل داور
پناه, پايان نامه دكترى, تهران: دانشكده الهيات دانشگاه تهران, 1343, 245ص.
114. بحر المناقب فى فضل على بن ابى طالب, على بن ابراهيم, درويش برهان,
خطى: تهران كتابخانه شخصى اصغر مهدوى. (كتابنامه بزرگ قرآن 3/ 956)
115. بررسى نظريات تفسيرى امام فخررازى پيرامون آيات نازله در شأن اهل بيت
عليهم السّلام(فارسى), محمد كبيريان, پايان نامه كارشناسى ارشد, تهران:
دانشكده تبليغ دانشگاه امام صادق(ع), 1371, استاد راهنما: محمد هادى
معرفت. (كتابنامه بزرگ قرآن 3/ 984)
116. برهان البيان(اردو) (در خلافت وامامت و تفسير آيه استخلاف), سيد
ابوالقاسم ابن حسين بن نقى رضوى قمى لاهورى, 13242, چاپ هند. (الذريعه 3/
94)
117. برهان المبين(اردو), ايمان تجمل حسين خان كرپاموى, (درتفسير آيه تطهير) (كتابنامه بزرگ قرآن 3/ 1009)
118. برهان مجادله فى تفسير آيت مباهله(اردو), محمد اعجاز حسن محمدى
بدايونى, (م 1350), شيعه, چاپ لكهنو. (كتابنامه بزرگ قرآن 3/ 1009)
119. بشارات قرآن در شأن حضرت مهدى آل محمّد(ص)(فارسى), سيد على اكبر
شعفى, اصفهان: انتشارات دين و دانش ـ چاپخانه محمدى. 1342 ـ 1371, 44ص.
مشهد انتشارات جعفرى. *
120. بشارتهاى صحف سماويه و بشارتهاى قرآن در شأن حضرت مهدى(عج), (دائرة المعارف تشيع 3/ 244)
121. بصائر يا قرآن و اهل بيت(فارسى), عنوان اصلى: شواهد التّنزيل لقواعد
التفضيل, عبيداللّه حاكم حسكانى, حنفى, شيراز: چاپخانه مصطفوى, چاپ اوّل,
1357, 708ص, مترجم و شارح: حسنعلى نجابت. *
122. بغية الطالب و سؤله فى سبب نزول انّما وليّكم اللّه و رسوله…, احمد صالح الصنعانى, (م 1140). (كتابنامه بزرگ قرآن 3/ 1032)
123. البيت النبوى فى القرآن الكريم و… (عربى), لطيفه بنت محمد التويجرى,
پايان نامه كارشناسى ارشد, رياض: دانشكده تربيت, 1409. (كتابنامه بزرگ
قرآن 3/ 1098)
124. بين الشيعة و السّنة(عربى), على الجالوس, قاهره: دارالاعتصام, 1989, 316 ص. (مجله رسالة القرآن 9/ 223)
125. پاسخ به شبهات آلوسى بغدادى در زمينه آيات نازله درشأن اهل بيت(ع)
(فارسى), مسعود فكرى, پايان نامه كارشناسى ارشد, تهران: دانشگاه امام
صادق(ع), 1371, استاد راهنما: محمد هادى معرفت. (كتابنامه بزرگ قرآن 3/
1104)
126. پاسخهاى همدانى(عربى), محمدباقر همدانى, خطى: تهران: كتابخانه مركزى
دانشگاه تهران 6.(پاسخ به خرده گيريهاى اهل كتاب از قرآن و غيبت امام(ع)
(كتابنامه بزرگ قرآن 3/ 1105)
127. پرتوى از امامت و ولايت در قرآن(فارسى), سيد على اكبر موسوى ـ محمد
محمدى گيلانى ـ محمد يزدى ـ حسين مظاهرى ـ محمد تقى مصباح, تهران:
انتشارات ميقات, 1362, 243 ص.*
128. پژوهشى در آيه تطهير ـ مصونيت تكوينى رهبران عقيدتى اسلام (فارسى),
عنوان اصلى: آية التّطهير, محمد مهدى آصفى, قم: دفتر نشر معارف اسلامى,
چاپ اوّل, 1373, 174 ص, مترجم: محمود رضا افتخارزاده.*
129.تأويل الآيات الباهرة فى فضل العترة الطاهرة(فارسى), محمد تقى بن شيخ
محمد با قربن محمد تقى معروف به آقا نجفى, (م 1332), چاپخانه
اميرالمؤمنين, 1364 ق, 379 ص.(اين كتاب ترجمه عنوان بعدى است) *
130. تأويل الآيات الظاهرة فى فضائل العترة الطاهرة (عربى), سيد شرف
الدين على الحسينى الاسترآبادى الغروى, (قرن 10) قم: مؤسسة النشر الاسلامى
(جامعه مدرسين حوزه علميه قم), چاپ اوّل, 1409, 856 ص, محقق حسين استاد
ولى.*
131. تأويل الآيات الظاهرة فى فضائل العترة الطاهرة, مولى محمد بن محمد على طبسى, نگارش: 1085. (معجم مخطوطات الشيعة حول القرآن 21)
132. تأويل الآيات النازلة فى فضل اهل البيت و اوليائهم, (مؤلف: ناشناس)
درآن بيست هزار بيت در شعر در تأويل آيات مورد نظر بر اساس ترتيب قرآن مى
باشد.
133. تأويل ما نزل فى النّبى و آله عليه السّلام.
* تأويل ما نزل فى شيعتهم
* تأويل ما نزل فى اعدائهم, هرسه از: محمد بن عباس بن على بن مروان ابن
ماهيار بزاز معروف به ابن الجحام (م بعد 328), (شيخ طوسى وى را ابن حجام
نامبرده است). (دائرة المعارف بزرگ اسلام 3/ 216, الذريعة 3/ 306) (احتمال
دارد اين سه كتاب با عنوان 93 يكى باشد)
134. تحفة الاخوان (در اثبات ولايت و تفسير آيه انّما وليّكم اللّه و
رسوله… ) مصطفى ابن المرتضى الخوئى, چاپ در سال 1350, 30 ص. (الذريعة 26/
161)
135. تحفة الخواص(در شناخت واجب الوجود و ائمه اطهار واولياء اللّه از
ديدگاه قرآن), ميرزا هدايت اللّه آشتيانى, خطى, تهران: گنجينه قرآن 1/ 309
ـ 1347 ـ كتابخانه رضويه, 5644. (مجله رسالة القرآن 9/ 223)
136. تحفة المحبّين(درآيه تطهير), سيد مهدى ابن سيد حسين موسوى حسينى (م1322) حدود 400ص. (الذريعة 26 / 172)
137. تحليل مسائل امامت در الميزان(فارسى)سيد محمد حسين طباطبائى, تهران:
انتشارات نورفاطمه, چاپ اوّل, 1363, 189 ص, گردآورنده: شمس الدين ربيعى.*
138. تخريج الآيات والاحاديث فى اثبات الامامة للائمة الاثنى عشر,
(فارسى), سيد ابوالقاسم حسين بن تقى رضوى قمى لاهورى (م 1324). (الذريعة
4/4)
139. تذكرة الائمة, منسوب به علامه مجلسى صاحب بحار.(بعضى اين كتاب را با
عنوان ذكرة الائمة فى ذكر الاخبار المروية فى بيان تفسير الآيات المنزلة
فى شأن أهل البيت عليهم السّلام) و در بخش كتب مجهول ذكر كرده اند, در
الذريعه اين كتاب در تاريخ ائمه ذكر شده است و مؤلف آن را محمد باقر
لاهيجى مى داند. (رسالة القرآن 9/ 224, الذريعة 2614)
140. التذكرة بآية التّطهير, تجمل حسن كرپاموسى.(رسالة القرآن 9/ 224)
141. ترجمه و تحقيق رساله تفسير آيه واذ ابتلى ابراهيم ربّه, ملا محمد
رفيعا, پايان نامه كارشناسى, ارشد صديقه نصير اوغلى, تهران: دانشكده
الهيات دانشگاه تهران, 1372, استاد راهنما سيد محمدباقر حجّتى, استاد
مشاور, فيض و مهديزاده.*
142. تطهير التطهير, محمد بن حسن اصفهانى معروف به فاضل هندى(ت 1135),
خطى, قم: كتابخانه آيت اللّه گلپايگانى, فهرست كتابخانه 1/ 49. (رسالة
القرآن 9/ 225)
143. التّطهيريه(تفسير آيه تطهير) (فارسى), محمد باقر بن محمد سليم قراچه
داغى حائرى, فهرست كتابهاى چاپى 1/ 1363. (رسالة القرآن 9/ 225)
144. تفسير الآيات البيّنات(در فضائل اهل بيت)(فارسى), سيد مصطفى بن ابى القاسم الموسوى الجزائرى(م 1320). (الذريعة 4/ 236)
145. تفسير آيات فى شأن على و الائمة(ع), مؤلف: ناشناس, خطى, كتابخانه سالار جنگ 5/ 113. (رسالة القرآن 9/ 225)
146. تفسير الآيات المنزلة فى اميرالمؤمنين(تفسير آى القرآن), محمد بن
محمد بن نعمان العكبرى البغدادى معروف به شيخ مفيد(م 1413), سيد بن طاووس
در سعد السعود اين كتاب را نام مى برد وشايد مراد همان الافصاح فى امامة
على(ع) باشد. (الذريعة 12/ 183, 26/ 214)
147. تفسير آية الامامة, مولى محسن فيض كاشانى. (رسالة القرآن 9/ 226)
148. تفسير آية ان الابرار يشربون (در اثبات نزول آيه در شأن اهل بيت),(ادبيات فارسى استورى 1/ 259)
149. تفسير آيت اولى الامر(اردو), عبدالشكور لكهنوى, لكهنو, عمدة المطابع, 32ص. (رسالة القرآن 2/ 226)
150. تفسير آية التطهير(فارسى), اسماعيل بن زين العابدين بن المنجم ملقب به مصباح (م 1300). (الذريعة 4/ 326)
151. تفسير آية التطهير(اردو), عبدالشكور لكهنوى, لكهنو, دفتر پنجم, 1925, 32ص. (رسالة القرآن 9/ 226).
152. تفسير آية التّطهير على مذهب الشيعة, مولى ناصر حسين شيعى جونپورى. (رسالة القرآن 9/ 226)
153.تفسير آية الخلافة, سيد عبداللّه بن سيد حسن ملقب به برهان موسوى سبزوارى(م حدود 1300), (الذريعة 4/ 326)
154. تفسير آية الخلافة, ميرزا حسين بن محسن علوى سبزواوى (م 1352). (الذريعة 4/ 326)
155. تفسير آية العهد (… لاينال عهدي… ), عبدالمنعم بن عبدالعزيز العاملى,
خطى, قم: كتابخانه آيت اللّه مرعشى نجفى, فهرست كتب خطى 2/ 139, 26 ورق.
(رسالة القرآن 9/ 227)
156. تفسير آية العهد,(پيرامون امامت و عصمت) خطى, قم: كتابخانه آيت اللّه مرعشى نجفى, فهرست كتب خطى, 8/ 274. (رسالة القرآن 9/ 226)
157. تفسير آيت مباهله(اردو), عبدالشكور لكهنوى, لكهنو, عمدة المطابع, 15ص.(رسالة القرآن 9/ 227)
158. تفسير آية المودّة, سليمان بن ابراهيم البلخى القندوزى الحنفى ( 1220 ـ 1293), (مؤلف ينابيع المودّة). (رسالة القرآن 9/ 227)
159. تفسير آية المودّة, احمد بن محمد شهاب الدّين الخفاجى( 979 ـ 1069)
مؤلف حاشيه الشّهاب على البيضاوى), قم: مجمع احياء الثقافة الاسلاميّة ـ
وزارت ارشاد اسلامى, چاپ اوّل, 1412, 260 ص, محقق محمدباقر محمودى. *
160. تفسير آية المودّة, غلامرضا يزدى (م بعد از 1361 هـ) (معجم الدراسات القرآنيّة عند شيعه.. 76)
161. تفسير آية المودّة = رسالة الانيقية, سيد على بن على الموسوى عاملى, ( 970 ـ 1068), (الذريعة 4/ 333 و 2/ 469)
162. تفسير آية المودّة و انّما وليّكم اللّه و رسوله, سيد عبدالحسين شرف
الدين موسوى عاملى(م 1377), در صيدا مجله العرفان منتشر شده است. (الذريعة
4/ 333, معجم الدراسات القرآنيّة 76)
163. تفسير آيه: واذ ابتلى ابراهيم ربّه بكلمات, محمد مولى رفيع گيلانى,
معروف به ملا رفيعا (م 1070 ـ 1161) ( آيه عهد در عصمت و امامت) (الذريعه
4/ 322)
164. تفسيرآيه: يا ايّها الرّسول بلغ ما انزل اليك, زين العابدين خان
كرمانى(مباحث يازده درس كه در سال 1325 و 1326 القاء شده است) (رسالة
القرآن 9/ 228)
165. تفسير آيه: اليوم اكملت لكم دينكم, ملا محمد صالح مازندرانى, خطى,
تهران: مجلس شوراى اسلامى, فهرس مجلسى 9/ 299. (رسالة القرآن 9/ 228)
166. تفسير التّكميل فى آية: اليوم اكملت لكم دينكم(اردو), سيد مرتضى حسين الخطيب اله آبادى هندى, چاپ هند. (الذريعة 4/ 267)
167. تفسير چند آيه (فارسى) (درفضائل اميرالمؤمنين), خطى, قم: كتابخانه آيت اللّه مرعشى نجفى, فهرست 8/ 196. (رسالة القرآن 9/228)
168. تفسير الحبرى, نامهاى ديگر آن مانزل من القرآن فى على بن ابيطالب(ع)
ـ تنزيل الآيات المنزلة فى مناقب اهل البيت مى باشد. حسين بن الحكم الحبرى
(قرن3), بيروت: مؤسسة آل البيت لاحياء التراث, چاپ اول, 1408, 696ص. تحقيق
محمدرضا الحسينى.
169. تفسير سورة هل أتى على الانسان, محمد على بن ابى طالب گيلانى, (1103 ـ 1180), (رسالة القرآن 9/ 229)
170. تفسير فرات الكوفى (عربى), فرات بن ابراهيم بن فرات الكوفى(از اعلام
قرن4), تهران: وزارت ارشاد اسلامى, چاپ اوّل, 1410, يك جلد, بيروت: مؤسسة
النعمان, 1412, دوجلد(افست), 720 ص, محقق: محمد كاظم; قم: مكتبة الداورى,
1354, 245ص.*
171. تفسير قرآن مبين و على اميرالمؤمنين عليه السّلام, احمد بن على مقدّسى زنجانى, تهران: انتشارات جهان, 1353 ش, 175ص.*
172. تنبيه الغافلين(آيات نازله در شأن ائمه الطاهرين(عربى), تأليف بعضى
از قدما و نيز منسوب به شريف مرتضى علم الهدى( م 436 ), دركتابخانه آيت
اللّه مجدد شيرازى. (الذريعة 4/ 446)
173. تنزيل الآيات الباهرة فى فضل العترة الطاهرة, سيد عبدالحسين بن يوسف شرف الدين موسوى ( 1290 ـ 1377). (الذريعة 4/ 455)
174. التّنوير در ترجمه رسالة آية التّطهير (اردو), قاضى نور اللّه شريف
الدين شوشترى شهيد, هند, 1341, مترجم: سيد حسن عباس موسوى نيشابورى كنتورى
(همراه با اصل در هر صفحه), (الذريعة 4/ 469)
175. جامع الفوائد و دافع المعاند ـ مختصر تأويل الآيات الظاهرة سيد شرف
الدين استرآبادى, علم بن صيف بن منصور نجفى حلى. (الذريعة 5/ 66)
176. جزء فى تحقيق اهل البيت المذكورة فى آية التطهير, محمد معين بن محمد امين سندى حنفى(م 1161). (رسالة القرآن 9/ 230)
177. جلاء الضمير فى حل مشكلات آية التطهير, محمدعلى بن محمد تقى بن موسى البحرانى, بمبئى: مطبعة مظفرية, 1325. (الذريعة 5/ 124)
178. حدائق اليقين فى الامامة و مناقب الائمة و الآيات النازلة فى شأن
اميرالمؤمنين(ع), مولى ابى طالب استرآبادى, (قرن دهم). (الذريعة 6/ 292)
179. حسين عليه السّلام از ديدگاه وحى(فارسى), حسن سعيد, تهران: كتابخانه مدرسه چهل ستون, 1398 ـ 100 ص.*
180. الحسين والقرآن (عربى), محمد جواد مغنيه, بيروت: دارالثقافة ـ ونيز دارالتيار الجديد, 150 ص.*
181. الحسنية القرآنية الفرقانيّة(عربى و اردو) سيد غلام حسين كنتورى, (م حدود 1340) (اثبات شهادت امام حسين از قرآن)
182. حقايق التفضيل فى تأويل التنزيل, جعفر بن ورقاء بن محمد جبله. (رسالة القرآن 9/ 231)
183. حقوق آل البيت فى الكتاب و السنّة باتفاق الامة(عربى), محمدحسين الحاج العاملى, قم: مطبعه مهر, چاپ اوّل, 1415, 253 ص.*
184. حكومت جهانى حضرت مهدى از ديدگاه قرآن و عترت (فارسى), محمود شريعت
زاده خراسانى, تهران: مؤسسه فرهنگى انصارالحسين, چاپ اميد قم, 1371, 328
ص.*
185. الخاتم لوصى الخاتم (عربى), غلامرضا مولانا بروجردى, بيروت: مؤسسة
الوفاء چاپ اوّل, 1303, 480 ص. (درتفسير آيه انّما وليّكم اللّه و رسوله
والذين آمنوا … ) (رسالة القرآن 9/ 232)
186. خصائص اميرالمؤمنين من القرآن, حسن بن احمد بن قاسم بن محمد بن على بن ابى طالب. (الذريعة 7/ 165).
187. خصائص الوحى المبين فى مناقب على(ع), يحيى بن على بن الحسن محمد
البطريق (قرن 6), تهران: وزارت ارشاد اسلامى, 1406, 276 ص, محقق: محمد
باقر محمودى, تهران: 1311 همراه انوار الهداية جلال الدين دوانى, چاپ
سنگى, 365 ص. (الذريعة 7/ 175) *
188. خلافت قرآنى, سيد على بن ابى القاسم رضوى قمى لاهورى, (غير از كتاب الخلافة پدرش مى باشد), مطبوع, (الذريعة 7/ 238)
189. خلافت و ولايت از نظر قرآن(فارسى), محمد تقى شريعتى, تهران: حسينيه
ارشاد, چاپخانه حيدرى,1349, 351 ص, ازمنشورات حسينيه ارشاد 5.*
190. خورشيد ايمان يا على و قرآن(فارسى), محمد جواد مغنيه, قم, 1368, 222ص, مترجم: يوسف صديق گيلانى.
191. خورشيد مغرب (فارسى), محمدرضا حكيمى, تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامى, 1362, 387ص.*
192. خورشيدى كه ازمكه طلوع مى كند (فارسى), محمد خادمى شيرازى, قم: چاپ صدر, چاپ اوّل, 1413, 164 ص. *
193. الخيرات الحسان فى ما ورد من آى القرآن فى فضل سادة بنى عدنان, محمدرضا الغراوى النجفى, (رسالة القرآن 9/ 223)
* دائرة معارف القرآن الكريم, ر.ك: المهدى الموعود… شماره 274.
194. الداهية الحاطمة على من اخرج من اهل باليت فاطمة,حيدر على هندى فيض
آبادى, (ردّ منكرين شموليت آيه تطهير نسبت به حضرت فاطمه سلام اللّه
عليها). (الذريعة 8/ 47)
195. الدرّ الثمين فى ذكر خمسمأة آية نزلت فى فضائل اميرالمؤمنين(ع)
باتفاق أكثر المفسرين من أهل الدّين, رجب بن محمد بن رجب البرسى الحلى(م
بعد از 813), خطى, كتابخانه رضويه 15317, سال 1117, (الذريعة 8/ 64, رسالة
القرآن 9/ 233)
196. درمكتب اهل بيت(ع) (فارسى), دارالتوحيد, تهران: سازمان تبليغات اسلامى, چاپ اوّل, 1368, 167 ص, مترجم: محمد تقى رهبر.*
197. دعوت حق(فارسى), محمد جعفر نجفى تبريزى, تهران: چاپخانه حيدرى, 1354, 391 ص.*
198. ذكر آيات نزلت فى اميرالمؤمنين, مؤلف ناشناس, (الذريعة 10/ 33)
199. ذكر ما نزل من القرآن فى رسول اللّه واهل البيت, مؤلف ناشناس. (الذريعة 10/36)
200. رابطه قرآن و كعبه وائمه معصومين و مشاهد آنها و…, محمد على شمشيرى ميلانى, تبريز, 1361, 739 ص. (رسالة القرآن 9/ 234)
201. راه امام شناسى از نظر قرآن و حديث (فارسى), محمد صفرى(زرافشان), مشهد, چاپخانه خراسان.*
202. رسالة آية التطهير, نوراللّه بن شريف الدين شوشترى, 1341, (با ترجمه
اردو, در شماره 176 گذشت) (رسالة القرآن 9/ 234, الذريعة 4/ 469)
203. رسالة آية تطهير(اردو), سيد نذر حسن صاحب الافاضل, هند, اكرم حسين…. (رسالة القرآن 9/ 234)
* رسالة أربعون آية, ر.ك: أربعون آية فى فضائل اميرالمؤمنين شماره 59.
204. رسالة اعظم المطالب فى آيات المناقب, سيد احمد حسين بن رحيم امروهوى (م 1338). (الذريعة 11/ 95)
* رسالة اليقيه, ر.ك: تفسير آية المودّة شماره 163.
* رسالة انفسنا, ر.ك: انفسنا, يزدى به شماره 90.
205. رسالة تفسير آية الخلافة, ميرزا حسين بن محسن علوى سبزوارى, (1268 ـ 1353) (رسالة القرآن 9/ 235)
* رسالة فى اربعين آية, ر.ك: اربعين آية فى فضائل… شماره 59.
206. رسالة فى تتميم استدلال الشيعة بآية (لاينال عهدى الظّالمين) على
بطلان خلافة غير المعصوم, مولى محمد رفيع بن فرج گيلانى معروف به ملا
رفيعا(از شاگردان مجلسى) (م 1161). (الذريعة 11/ 135)
207. رسالة فى عصمة الائمة و استفادتها من آية واذ ابتلى ابراهيم ربّه… سيد محمد ابن عبدالكريم طباطبائى بروجردى.(الذريعة 15/ 273)
208. رسالة فى عصمة الائمة واستفادتها من آية واذ ابتلى ابراهيم ربّه…,
مؤلف: مجهول(غير از عنوان قبلى است, آقا بزرگ تهرانى هردو را دركتابخانه
خوانسارى ديده و هر دو عنوان را ياد كرده است. (الذريعة 15/ 273)
209. رسالة فى العصمة و استفادتها من آية لاينال عهدى الظالمين, مولى محمد
رفيع بن فرج گيلانى معروف به ملا رفيعا(م 1070 ـ 1161), (در الذريعة اين
عنوان با سه عنوان قبل جداگانه ذكر شده است, ولى به نظر مى رسد با تفسير
آيه واذ ابتلى ابراهيم… شماره 165 يكى باشد). (الذريعة 15/ 273)
210. رسالة فى قوله تعالى انّما وليّكم اللّه, محمّد بن احمد بن محمد آل عصفور بحرانى (م 1257). (رسالة القرآن 9/ 235)
211. روائح القرآن فى فضائل امناء الرحمن (آيات نازله در شأن اهل بيت(ع)),
سيد محمد عباس تسترى هندى(م 1306), لكهنو, 1278. (الذريعة 11/ 255)
212. رهبرى امام على(ع) در قرآن و سنت(فارسى), عنوان اصلى: المراجعات, سيد
شرف الدين موسوى, تهران: سازمان تبليغات اسلامى, چاپ اوّل, 1370, 558 ص,
مترجم: محمد جعفر امامى.*
213. زين الفتى فى تفسير سورة هل أتى, احمد بن محمّد على العاصى(قرن 5),
خطى: لكهنو: كتابخانه صاحب عبقات و تصوير آن در اصفهان كتابخانه مهدى فقيه
ايمانى. (رسالة القرآن 9/ 236)
214. السحاب المطير فى تفسير آية التطهير, نور الدين شريف الحسينى المرعشى (شهيد در 1019). (الذريعة 12/ 150)
215. سوره والعصر حضرت امام زمان عليه السّلام است(فارسى), عباس راسخى نجفى, قم: انتشارات قيام, چاپ اوّل, 1372, 262 ص.*
216. سيماى امام متقين على(ع)(على ترجمان قرآن ـ جوانمردى جز على نيست
و…), عبدالرحمان شرقاوى, تهران: دفتر نشر فرهنگى اسلامى, مترجم: عبدالكريم
بى آزار شيرازى.*
217. سيماى حضرت مهدى در قرآن (فارسى), عنوان اصلى: المحجة فيما نزل فى
القائم الحجّة, سيد هاشم حسينى بحرانى, تهران: نشر آفاق, چاپ اوّل, 1367,
478 ص, مترجم: سيد مهدى حائرى قزوينى.*
218. سيماى على بن ابى طالب(ع)در قرآن از ديدگاه اهل سنت(فارسى), بهجت
السادات كسائى فر, پايان نامه كارشناسى ارشد, تهران: دانشكده الهيات
دانشگاه تهران, 1371, 664 ص, استاد راهنما: سيد محمد باقر حجّتى, مشاور:
محمد على مهدوى راد.*
219. شواهد التّنزيل لقواعد التفضيل(عربى), عبيد اللّه حاكم حسكانى حنفى,
(قرن5), بيروت: مؤسسة الاعلمى للمطبوعات, 1393, دو جلد در يك مجلد 585 ـ
511 ص, ناشر ديگر: تهران: وزارت ارشاد اسلامى, دو جلد مجزا به همراه يك
جلد فهارس, محقق, محمد باقر محمودى.*
220. شهادت, حسين, قرآن, محمد جواد مغنيه, تهران: بنياد قرآن, چاپ اوّل, 1361, 181 ص, مترجم: محمد رسول دريائى.*
221. الشيعه فى القرآن, (عربى) سيد صادق حسينى شيرازى, بيروت, مؤسسة الوفاء, چاپ اوّل, 1400, 142 ص.*
222. عبقات الانوار فى مناقب الائمة الاطهار (اثبات امامت ائمه), سيد
ميرحامد حسين بن محمد قلى خان صاحب بن محمد بن حامد نيشابورى كنتورى, (م
1306) اين كتاب در ردّ باب هفتم كتاب (التحفة الاثنى عشرية) كه در باب
امامت است, مى باشد و به دو روش تدوين شده روش اوّل اثبات دلالت آيات قرآن
بر امامت كه در يك جلد بزرگ است(چاپ نشده) و دركتابخانه مؤلف در لكهنو
موجود است. و روش دوّم در اثبات دلالت احاديث شيعه بر امامت و جواب
اعتراضات صاحب تحفه در 12 جلد مى باشد. (الذريعة 15/ 214)
223. عترت در قرآن, محمد هادى امينى, تهران انتشارات علميه اسلاميه, 1356, 168 ص. (كتابشناسى قرآن و علوم قرآنى, 309)
224. العترة الطاهرة فى الكتاب العزيز, (عربى), عبدالحسين بن احمد الامينى
النجفى معروف به علامه امينى(1320 ـ 1390) (دائرة المعارف تشيع 2/ 535)
225. العترة والقرآن, (عربى), على كريمى جهرمى, قم: دار القرآن, 1413, 197ص.*
226. على بين الكتاب والسنة(عربى), عباسى على موسوى, بيروت: مؤسسة اهل البيت, چاپ اوّل, 1402, دوّم, 1407, 80 ص.*
227. على(ع) در قرآن, حسين عمادزاده, تهران: مكتب القرآن, 168 ص.*
228. على فى القرآن, (عربى) سيد صادق حسينى شيرازى, بيروت: دارالفردوس, چاپ اوّل, 1399, دوّم 1409 ـ 2 جلد, 503 ـ 688 ص.*
229. على فى القرآن (عربى) على محمد دخيل, بيروت: دارالمرتضى, 1983.
230. على فى القرآن والسنة(عربى), محمد على اسبر, بيروت: دارالاصالة, چاپ اوّل, 1411, 2 جلد, 489 ـ 748 ص.*
231. على فى الكتاب والسنة (عربى) حسين الشاكرى النجفى, قم: مؤسسة انصاريان, چاپ دوّم, 1412, 3 جلد, 504 ـ 467 ـ 351ص.*
232. على(ع) مع القرآن والقرآن مع على(ع)(عربى), بيروت: مؤسسة الوفاء 1403.
233. على و قرآن, ژوليده نيشابورى, تهران: انتشارات اسلاميه, 1357, (كتابشناسى قرآن و علوم قرآنى, 310)
234. على و قرآن, محمد جواد مغنيه, تهران: انتشارات باران, 1343, 196 ص,
مترجم: محسن بهبهانى و فحد حسن جعفريان. (كتابشناسى قرآن و علوم قرآنى,
311)
235. الغدير فى الكتاب و السنة والادب (عربى), عبدالحسين بن احمد الامينى
النجفى معروف به علامه امينى, (1320 ـ 1390), تهران: دارالكتب الاسلاميه,
دوّم, 1366, 11 جلد آن منتشر شده و بقيه آن متأسفانه منتشر نشده است.(اگر
چه اين اثر مستقلاً درموضوع مورد نظر نمى باشد ليكن جهت اهميت آن در اين
بخش ذكر شده است.)
236. فاطمه(ع) برترين بانو, (آيات مباهله, تطهير, مودّت و… ), سيد شريف
الدين جبل عاملى, قم: دارالفكر, 157 ص. مترجم: حبيب اللّه رهبر اصفهانى.*
237. فاطمة الزهراء(ع) فى القرآن(عربى), سيد صادق حسينى شيرازى, بيروت: مؤسسة الفكر الاسلامى, چاپ اوّل, 1411 ـ دوّم, 1412, 360 ص.*
* فهارس شواهد التنزيل, ر.ك: التنزيل شماره 221.
238. فصول المأة فى حياة ابى الائمّة اميرالمؤمنين على ابن ابى
طالب(ع)(الجزء الثانى)فى القرآن والسّنّة, سيد اصغر ناظم زاده قمى, چاپ
اوّل, 1411. اين اثر ارزشمند 5 جلد در 4 مجلد مى باشد كه جلد دوّم آن,
فضائل ومناقب حضرت على(ع) از قرآن و سنت در 615 ص مى باشد(البته در جلدهاى
ديگر نيز به مناسبت مناقب آن حضرت ازآيات نيز ذكر شده است)
239. قاطع البيان فى الايات المؤولة بصاحب الزّمان(ع), فضل اللّه العابدى الخراسانى, مشهد: دارالمرتضى, چاپ اوّل, 1404, 452 ص.*
240. قرآن وامام حسين, محمد باقر محقق, تهران: انتشارات بعثت, چاپ اوّل, 1364, 135 ص. *
* قرآن و اهل بيت(ترجمه شواهد التنزيل), ر.ك: بصائر يا قرآن و اهل بيت. شماره 120
241. قرآن و عترت, محمد باقر حسينى زفره اى, قم: دفتر انتشارات اسلامى, 1371, 180 ص.*
242. قرآن و عترت در اسلام, على نمازى شاهرودى. تهران: انتشارات سعدى, 252 ص.*
243. قرآن و عترت در پيرامون حديث ثقلين, ابوتراب هدائى, مشهد: چاپ آذروش,چاپ اول, 1365, 147 ص.*
244. قرآن و ولايت, محمد تقى وحيدى گلپايگانى, تهران: افتخاريان, 1351 ـ 1356, 119 ص.
245. قسمتهايى از اسلام شناسى تاريخى, عبدالكريم نيرى بروجردى, قم: مؤلف 1415,2 جلد, (بخشى از كتاب).*
* كتاب خصائص, ر.ك: خصائص الوحى المبين. شماره 189.
246. كرايم القرآن(فارسى), سيد مهدى ركن الدينى, 319 ص.
247. كوثر قرآن ـ زندگى حضرت زهراء(س), محسن كازرونى, چاپ مظاهرى, 1370, 176 ص.*
248. لمحات فى الكتاب والحديث والمذهب(عربى), لطف اللّه صافى گلپايگانى,
تهران: مؤسسه بعثت,(دراين اثر چند رساله درموضوع مورد نظر مى باشد از جمله
رسالة فى عصمة الانبياء والائمة, علم الامام, حول آية التّطهير, حول تفسير
آية الانذار… )*
249. اللوامع النورانية فى اسماء على واهل بيته القرآنيّة, سيد هاشم حسينى بحرانى, قم: مطبعة العلميّة, چاپ اوّل, 1394, 551ص.*
* ما نزل من القرآن, ر.ك: تأويل مانزل, ابن جحام. شماره 132 ـ 134.
250. مانزل من القرآن فى اميرالمؤمنين(ع) ابراهيم بن محمدبن عاصم بن سعيد الثقفى(م 283), (الذريعة 19/ 28)
251. مانزل من القرآن فى اميرالمؤمنين(ع),محمد بن عمران موسى الخراسانى المرزبانى, (297 ـ 378), (الذريعة 19/ 28)
252. مانزل من القرآن فى اميرالمؤمنين(ع) هارون بن عمر بن عبدالعزيز محمد المجاشعى(از اصحاب امام رضا(ع)), (الذريعة 19/ 29)
253. مانزل من القرآن فى اميرالمؤمنين(ع), عبدالعزيز بن احمد الجلودى, (م 332), (الذريعة 19/ 28)
254. مانزل من القرآن فى اميرالمؤمنين(ع), على ابن حسين الاصفهانى الزيدى(صاحب الأغانى) (م 356), (الذريعة 19/ 28)
255. مانزل من القرآن فى اميرالمؤمنين(ع), احمد بن عبداللّه بن اسحاق بن مهران الحافظ الاصفهانى (م 430), (الذريعة 19/ 28)
256. مانزل من القرآن فى اميرالمؤمنين(ع), محمد بن احمد بن محمد ابى الثلج(م 325), (الذريعة 19/ 28)
257. مانزل من القرآن فى اميرالمؤمنين(ع), محمد بن اورمة القمى, (الذريعة 19/ 29)
258. مانزل من القرآن فى اهل البيت(ع) محمد بن عباس بن مروان بن ماهيار
معروف به ابن جحام(م بعد از 328), گويند كتابى ارزشمند در هزار ورق مى
باشد. (ازاين مؤلف تأويل مانزل فى النّبى وآله و… شماره 132 گذشت شايد
هردو يكى باشد البته آقابزرگ در الذريعة جداگانه ذكر كرده است.), (الذريعة
19/ 29)
259. مانزل من القرآن فى اهل البيت عليهم السّلام, حسين بن الحكم الجبرى
الكوفى(قرن سوّم), قم: مجمع الذخائر الاسلامية ـ مطبعة مهراستوار, چاپ
اوّل, 1395, 111 ص(مانزل من القرآن فى النّبى وآله عليهم السّلام كه براى
مؤلف ذكر شده شايد همين باشد), (معجم الدراسات القرآنية صفار 58)*
260. مانزل من القرآن فى الخمسة عليهم السّلام, عبدالعزيز بن احمد الجلودى (م332). (الذريعة 19/ 30)
* مانزل من القرآن فى شيعة اهل البيت, ر.ك: تأويل مانزل.
261. مانزل من القرآن فى صاحب الزمان, ابى عبداللّه الجوهرى, احمد بن محمد بن عبيداللّه(م 401) (الذريعة19/30)
* مختصر ما نزل من القرآن فى صاحب الزّمان نيز براى وى نام برده اند. (معجم الدراسات القرآنية صفار, 58)
262. مبعث و غدير(اولين وآخرين پيام در قرآن), جلال الدين همائى, نيرى, تهران: انتشارات نور فاطمه, 1361, 93 ص.
* مجمع الانوار, ر.ك: آية التطهير وحديث كساء شماره 43
263. مجموعه سخنرانيها و مقالات چهارمين كنفرانس تحقيقاتى علوم ومفاهيم
قرآن, قم: دارالقرآن الكريم, 1373, 493 ص. (موضوعات مطرح شده, مقالات و
سخنرانيهاى اين كنفرانس پيرامون قرآن اهل بيت مى باشد)*
264. المحجة فيما نزل فى القائم الحجّة, (عربى), سيد هاشم بحرانى(م 1107), (صاحب تفسير البرهان), 284 ص, محقق محمد منير ميلانى.*
265. المصابيح فى ذكر ما نزل من القرآن فى اهل البيت(ع), احمد بن حسن الضرير الاسفراينى (م 1376) (معجم الدراسات القرآنية صفار 58)
266. مصباح الهداية فى اثبات الولاية (عربى), سيد على الموسوى البهبهانى, قاهره: مطبوعات النّجاح(دار المعلم), چاپ دوم, 1396, 336ص.*
267. معطيات آية المودّة(عربى), سيد محمود الهاشمى, قم: مكتب السيد محمود الهاشمى, 1362, 101 ص.*
268. موعود قرآن (فارسى) عنوان اصلى: المهدى فى القرآن, سيد صادق حسينى
شيرازى, تهران: مؤسسة الامام مهدى, 1360, 156 ص, ترجمه مؤسسة الامام
المهدى.*
269. المهدى فى القرآن (عربى), سيد صادق الحسينى الشيرازى, بيروت: مؤسسة الوفاء, چاپ دوّم, 1398, 260 ص.*
270. مهدى موعود, مسعود پادانا, 444 ص. (كتابشناسى قرآن و علوم قرآنى, 309)
271. المهدى الموعود فى القرآن الكريم (دائرة المعارف القرآن الكريم 3),
محمد حسين الرضوى, تهران: گنجينه قرآن ـ مكتبة النجاح, چاپ اوّل, 1402,
216 ص.*
272. نزول القرآن فى شأن اميرالمؤمنين(ع) محمد بن مؤمن الشيرازى, (الذريعة 24/ 106)
273. نساء اهل البيت فى ضوء القرآن والحديث (عربى), احمد خليل جمعه, دمشق ـ بيروت: داراليمامه, چاپ اوّل, 1415, 704 ص.*
274. نور الابصار فى مناقب آل بيت النّبى المختار(ص), مؤمن بن حسن بن الشبلنجى, بيروت: دارالجيل, 1409, 512 ص.*
275. النور المشتعل من كتاب مانزل من القرآن فى على(ع), احمد بن عبداللّه
ابن اسحاق معروف به ابى نعيم اصفهانى, (334 ـ 403), تهران: وزارت ارشاد
اسلامى, چاپ اوّل, 1406, 306 ص. محقق: محمدباقر محمودى.*
276. والعاديات, فضائل على(ع) (فارسى), عباس راسخى نجفى, قم: انتشارات قدس, چاپ اوّل, 1373, 136 ص.*
277. ولايت از ديدگاه قرآن, عبدالرسول حقاقى, تبريز مكتب شيعيان تبريز,
شفق, 1352, 430 ص, 281. ولايت و امامت, هادى نجفى, قم, چاپخانه قيام, چاپ
اوّل, 1370, 30 ص.*